महाराष्ट्र सरकारची महत्वाकांक्षी मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना ही महिलांच्या आर्थिक सक्षमीकरणासाठी सुरू करण्यात आलेली एक यशस्वी योजना आहे. या योजनेअंतर्गत राज्यातील पात्र महिलांना दरमहा 1,500 रुपये थेट त्यांच्या बँक खात्यात जमा केले जातात. परंतु, अलीकडील माहितीनुसार, काही महिलांचे या योजनेचे हप्ते कायमस्वरूपी बंद होण्याची शक्यता आहे. यामुळे अनेक महिलांमध्ये चिंता निर्माण झाली आहे. चला, या योजनेच्या ताज्या अपडेट्स आणि कोणत्या महिलांचे हप्ते बंद होऊ शकतात, याबद्दल सविस्तर जाणून घेऊया.
योजनेची पार्श्वभूमी
महाराष्ट्र सरकारने 28 जून 2024 रोजी ‘मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना’ सुरू केली. या योजनेचा मुख्य उद्देश महिलांना आर्थिक स्वातंत्र्य प्रदान करणे, त्यांचे आरोग्य आणि पोषण सुधारणे आणि कुटुंबातील त्यांचे निर्णायक स्थान मजबूत करणे हा आहे. 21 ते 65 वयोगटातील आणि कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न 2.5 लाख रुपयांपेक्षा कमी असलेल्या महिलांना या योजनेचा लाभ मिळतो. आतापर्यंत राज्यातील सुमारे 2.4 कोटी महिलांना या योजनेच्या माध्यमातून पाच महिन्यांचे हप्ते मिळाले आहेत.
हप्ते बंद होण्याचे कारण काय?
नुकत्याच मिळालेल्या माहितीनुसार, लाडकी बहीण योजनेतील लाभार्थी महिलांच्या अर्जाची पडताळणी सुरू आहे. या पडताळणी दरम्यान काही महिलांचे अर्ज अपात्र ठरत आहेत, ज्यामुळे त्यांचे मासिक हप्ते कायमस्वरूपी बंद होण्याची शक्यता आहे. विशेषतः मराठवाड्यातील सुमारे 55,000 महिलांचे हप्ते बंद होण्याची शक्यता आहे, असे एका अहवालात नमूद करण्यात आले आहे. यामागील प्रमुख कारणे खालीलप्रमाणे आहेत:
- पात्रतेच्या निकषांचे उल्लंघन: योजनेच्या नियमांनुसार, लाभार्थ्यांचे कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न 2.5 लाख रुपयांपेक्षा कमी असावे. जर पडताळणीदरम्यान कुटुंबाचे उत्पन्न यापेक्षा जास्त आढळले, तर त्या महिलांचे हप्ते बंद होऊ शकतात.
- डुप्लिकेट किंवा चुकीचे अर्ज: काही महिलांनी चुकीची माहिती किंवा डुप्लिकेट अर्ज सादर केले असल्यास, त्यांचे अर्ज रद्द होऊ शकतात.
- इतर योजनांचा लाभ: ज्या महिला नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजनेसारख्या इतर योजनांचा लाभ घेत आहेत, त्यांना लाडकी बहीण योजनेअंतर्गत मिळणारी रक्कम कमी केली जाऊ शकते. उदाहरणार्थ, अशा 8 लाख महिलांना आता फक्त 500 रुपये मिळतील, कारण त्या आधीच नमो शेतकरी योजनेतून 1,000 रुपये मिळवत आहेत.
- निवडणूक आचारसंहितेचा प्रभाव: 2024 च्या विधानसभा निवडणुकीदरम्यान निवडणूक आयोगाने या योजनेचे हप्ते तात्पुरते थांबवले होते. यामुळे काही महिलांना नोव्हेंबर आणि डिसेंबर 2024 चे हप्ते मिळाले नाहीत.
कोणत्या महिलांचे हप्ते बंद होऊ शकतात?
खालील निकषांनुसार पात्र नसलेल्या महिलांचे हप्ते बंद होण्याची शक्यता आहे:
- उत्पन्न मर्यादा: कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न 2.5 लाख रुपयांपेक्षा जास्त असल्यास.
- करदाते कुटुंब: जर कुटुंबातील कोणताही सदस्य आयकरदाता असेल.
- चुकीची कागदपत्रे: आधार कार्ड, निवास प्रमाणपत्र, रेशन कार्ड किंवा इतर आवश्यक कागदपत्रांमध्ये त्रुटी आढळल्यास.
- इतर सरकारी योजनांचा लाभ: ज्या महिला इतर योजनांतून आर्थिक लाभ घेत आहेत, त्यांच्या हप्त्यांमध्ये कपात किंवा बंदी होऊ शकते.
योजनेचे भवितव्य काय?
महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस आणि उपमुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांनी स्पष्ट केले आहे की, लाडकी बहीण योजना बंद होणार नाही. त्यांनी या योजनेच्या लोकप्रियतेचे आणि महिलांच्या सक्षमीकरणासाठी त्याच्या महत्त्वाचे कौतुक केले आहे. तथापि, योजनेच्या आर्थिक व्यवहार्यतेवर विरोधकांनी प्रश्न उपस्थित केले आहेत, विशेषतः राज्याच्या 2 लाख कोटी रुपयांच्या आर्थिक तुटीच्या पार्श्वभूमीवर.
महायुती सरकारने योजनेचा निधी स्वतंत्रपणे राखीव ठेवला असल्याचे सांगितले आहे, जेणेकरून इतर कल्याणकारी योजनांवर परिणाम होणार नाही. तसेच, योजनेच्या लाभार्थ्यांची पडताळणी करून अपात्र लाभार्थ्यांना वगळण्याचे काम सुरू आहे, ज्यामुळे योजनेची पारदर्शकता आणि कार्यक्षमता वाढेल.
महिलांनी काय करावे?
जर तुम्ही लाडकी बहीण योजनेच्या लाभार्थी असाल, तर खालील गोष्टी लक्षात ठेवा:
- अर्जाची स्थिती तपासा: तुमच्या अर्जाची स्थिती ladkibahiniyojana.maharashtra.gov.in या अधिकृत वेबसाइटवर किंवा स्थानिक आंगनवाडी, वॉर्ड ऑफिस किंवा आपले सरकार सेवा केंद्रात तपासा.
- कागदपत्रे अद्ययावत ठेवा: तुमचे आधार कार्ड, बँक खाते आणि निवास प्रमाणपत्र यासारखी कागदपत्रे योग्य आणि अद्ययावत असल्याची खात्री करा.
- टोल-फ्री नंबर: योजनेशी संबंधित कोणत्याही शंकांसाठी अधिकृत टोल-फ्री नंबरवर संपर्क साधा.
मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना ही महाराष्ट्रातील महिलांसाठी एक क्रांतिकारी पाऊल आहे, परंतु पात्रतेच्या कडक निकषांमुळे काही महिलांचे हप्ते बंद होण्याची शक्यता आहे. सरकार योजनेची पारदर्शकता आणि कार्यक्षमता वाढवण्यासाठी पडताळणी प्रक्रिया राबवत आहे. त्यामुळे, लाभार्थी महिलांनी आपली कागदपत्रे आणि अर्जाची स्थिती नियमितपणे तपासणे महत्त्वाचे आहे. ही योजना बंद होणार नाही, असे सरकारने स्पष्ट केले असले, तरी पात्रतेच्या निकषांचे पालन करणे आवश्यक आहे.
जर तुम्हाला योजनेशी संबंधित अधिक माहिती हवी असेल, तर अधिकृत वेबसाइट ladkibahiniyojana.maharashtra.gov.in ला भेट द्या किंवा स्थानिक प्रशासनाशी संपर्क साधा.
read also – विद्यार्थ्यांना मिळणार 10 लाखांपर्यंतचे शिक्षण कर्ज